Każdemu czasem zdarza się wypowiedzieć niepoprawnie dane słowo. Od najmłodszych lat w różnych miejscach (w domu, w szkole, na placu zabaw, w pracy) słyszymy
różne słowa i wyrażenia. Często nie
zdajemy sobie sprawy, że są one błędne.
Warto więc zadbać o poprawność językową i stać się miłośnikiem poprawnej
polszczyzny☺.
Zapraszam więc do mojego „Kącika językowego”
Ø Poszedłem czy poszłem?
Panowie, nie
rezygnujcie z „poszedłem”!
Poprawne formy :
Panowie: „Poszedłem (ja”).-
1 osoba, liczba pojedyncza, rodzaj męski
Panie:
„Poszłam (ja).”
– 1 osoba, liczba pojedyncza, rodzaj żeńskie
Ø Daty
1 maja 2020r.
1 maj czy 1 maja?
Poprawnie:
1
maja
Podając datę
należy odmienić miesiąc 1 (dzień) maja.
Rok dwa
tysiące dwudziesty czy dwutysięczny dwudziesty ?
Poprawnie: rok dwa tysiące dwudziesty.
Ø Tę czy tą ciekawą książkę?
Poprawnie: „Przeczytam
tę ciekawą
książkę”. (tę tak samo jak końcówka rzeczownika książkę)
Ø Nie lubię kiślu czy
kisielu?
Poprawnie: „Nie lubię kisielu”.
Odmiana
przez przypadki
M. kisiel
D. kisielu
C. kisielowi
B. kisiel
N. kisielem
Ms. kisielu
W. kisielu!
Ø W cudzysłowiu czy
cudzysłowie?
Poprawnie: „W cudzysłowie jak w Krakowie albo rowie”.
Ø Iść po najmniejszej linii
oporu – iść po linii najmniejszego oporu?
Poprawnie: „Iść po linii najmniejszego oporu”.
Ø Wziąść czy wziąć?
Poprawnie: wziąć
Ø Włanczać czy włączać?
Poprawnie: włączać
Ø W każdym bądź razie czy w
każdym razie?
Poprawna
forma: „W każdym razie”
Ø Z dużej litery, dużą literą
czy wielką literą?
Poprawne
formy: dużą
literą, wielką
literą
Ø Rękami, rękoma czy ręcami?
Poprawne
formy: rękami, rękoma(starsza
forma)
Ø Winogron czy winogrono”
Poprawnie:
winogrono(to) – rodzaj nijaki
Odmiana przez przypadki:
M. winogrono
D. winogrona
C. winogronu
B. winogrono
N.
winogronem
Ms.
winogronie
W. winogrono
Ø Kontrol czy kontrola?
Poprawnie: kontrola (ta) rodzaj żeński
Ø Wymyśleć czy wymyślić?
Poprawna forma: wymyślić, obmyślić, zamyślić, domyślić się
Wymyślić
, bo wymyślił.
Myśleć, bo myślał.
Myśleć, ale
nie wymyśleć - myśleć,
pomyśleć przemyśleć.
Ø Poddawać w wątpliwość czy podawać w wątpliwość?
Poprawna forma: podawać w wątpliwość.
Ø Kilka razy pod rząd czy kilka razy z rzędu?
Poprawna
forma: kilka razy z
rzędu.
Ø Tu pisze czy tu jest napisane?
Poprawna forma: tu jest napisane.
Ø Kupywać czy kupować?
Poprawna forma: kupować
Ø Celcjusza czy Celsjusza?
Poprawna forma: Celsjusza
Ø Czy „bynajmniej” to „przynajmniej”?
Wyraz „bynajmniej” nie może zastępować stwierdzenia „przynajmniej”.
Słowo „bynajmniej” jest wzmocnieniem
zaprzeczenia lub samym zaprzeczeniem, to
odrzucenie możliwości twierdzącej.
Synonimy(wyrazy bliskoznaczne) słowa „bynajmniej” to: ani trochę, skądże znowu, w żadnym razie, w ogóle, skąd, ale skąd,
wcale, myślałby kto, broń Boże.
Przykłady użycia:
·
Jako
partykuła wzmacniająca przeczenie:
Bynajmniej mi to nie
przeszkadza. (Wcale mi to nie przeszkadza.)
·
Jako
wykrzyknienie:
Zmartwiła Cię jego decyzja? Bynajmniej! ( Ani trochę!)
Partykuła „przynajmniej”
to minimalny zakres czegoś do zaakceptowania
Synonimy to:
minimum, chociaż, co najmniej, chociażby.
Ø „Proszę Panią, która
godzina?” czy: „Proszę Pani, która godzina?”
Poprawna forma: Proszę
Pani (słowo „proszę „+dopełniacz)
Ale: „Proszę Panią o pomoc” (słowo „proszę”+biernik)
Ø Argument jest
przekonywujący, przekonujący czy przekonywający?
Poprawnie: argument jest przekonujący(od czasownika
przekonać) lub przekonywający(od
czasownika przekonywać).
Pleonazm, czyli masło maślane
ü cofać się do tyłu
ü akwen wodny
ü pełny komplet
ü wrócić z powrotem
ü spadać w dół
ü kontynuować dalej
ü fakt autentyczny
ü w miesiącu
marcu
ü wzajemna współpraca
ü podnieść do góry
ü eksport za granicę
ü mandat karny
ü godzina czasu
ü efekt końcowy
ü pierwszy debiut
ü pierwszy prototyp
ü okres czasu
ü całkowita zgoda
ü podskoczyć do góry
ü mniejsza połowa
ü potencjalne możliwości
ü wolny wakat
ü iść na piechotę
ü gorący płomień